Theo một nghiên cứu mới đây của Harvard Business Review, lương của CEO ngày càng tăng cao “vượt mức kiểm soát”. Lý do là số lượng CEO tài năng để có thể lèo lái các tập đoàn lớn quá khan hiếm, do đó, các công ty này buộc phải đưa ra mức lương khổng lồ để có thể giữ chân hoặc thu hút người tài. Theo nghiên cứu này, cụ thể thu nhập hàng năm của các CEO thuộc các công ty Top S&P 500 vào tầm 11 triệu USD, những CEO kiệt xuất thậm chí còn nhận được lương + thưởng ở mức khó lường.
Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra là “Có bao nhiêu người thực sự đủ năng lực để có thể xứng đáng với số tiền khổng lồ mình nhận được?” Đây là câu hỏi quan trọng để xác định liệu CEO có được trả lương quá cao hay không. Nếu thị trường mảng nhân sự cao cấp dồi dào, mức lương khủng của những CEO tài năng này sẽ được tích lũy bởi sự hợp tác dài hạn. Nhưng khi thị trường quá khan hiếm tài năng, vì cạnh tranh, các công ty buộc lòng phải đưa ra các đãi ngộ cao cho CEO của mình. Câu trả lời này góp phần quan trọng cho các nhà hoạch định kinh tế đánh giá hiệu quả hoạt động cũng như lên chương trình phát triển nhân sự cho tương lai.
Vai trò lớn tương xứng với mức lương khủng?
Harvard Business Review đã làm một cuộc khảo sát 113 vị lãnh đạo cấp cao - những người trực tiếp đánh giá công việc của các giám đốc điều hành - tại các công ty trong Top Fortune 250 nhằm hiểu rõ hơn về quy mô và chất lượng của thị trường nhân sự cao cấp. Dựa trên kết quả thu được, rất nhiều người trong số họ cho rằng công việc của Giám đốc điều hành rất khó khăn, và chỉ một vài người đủ tài năng để có thể điều hành một công ty lớn.
Hầu hết các nhà quản lý được khảo sát (98%) đều mô tả công việc CEO ở các công ty hàng đầu là “vô cùng khắc nghiệt” và “đầy thách thức”. Khi được hỏi có bao nhiêu người có thể được ngồi vào chiếc ghế CEO ở công ty họ và có thể làm hiệu quả ít nhất bằng các nhân sự hiện tại, câu trả lời là ít hơn 4. Còn khi được hỏi có bao nhiêu người có thể đảm trách vị trí CEO của công ty đối thủ lớn nhất của họ để khiến công ty đó cũng có thể hoạt động tốt như hiện tại, cũng chỉ có 6 người có thể đáp ứng được. Các nhà quản lý cũng nhìn nhận trên thế giới chỉ có 9 người có đủ năng lực xoay chuyển được tình thế, giải cứu một công ty đang gặp khó khăn trong lĩnh vực của họ. Thật sốc với con số ít ỏi này!
Các nhà lãnh đạoTop Fortune 250 cũng đồng quan điểm về việc các CEO đạt chuẩn khan hiếm là do họ có “những kỹ năng đặc biệt, rất khó để sao chép”. Hơn thế, “một công ty hàng đầu không thể thiếu một CEO hàng đầu”. Nhưng nhìn chung, các chuyên gia nhận định: “Rất khó để đánh giá tài năng CEO trong quá trình tìm kiếm vì các ứng viên có thể phù hợp với tất cả các tiêu chuẩn liên quan đến kinh nghiệm trước đó, nhưng vẫn khó để nói rằng người đó có trở thành một CEO thành công hay không.” Và đó cũng chính là nguyên do lương của các CEO ngày càng được đẩy lên cao.
Với tình trạng khan hiếm người tài vẫn đang tiếp tục diễn ra như trên sẽ gây ra những hệ lụy đáng quan ngại:
1/ Thị trường nhân lực cấp cao có thể sẽ không còn hiệu quả
Nếu tình trạng khan hiếm nguồn nhân lực cấp cao này kéo dài, Ban lãnh đạo công ty có thể phải đối mặt với những yêu sách của CEO, và có thể xảy ra những bất thường trong sự cân bằng quyền lực giữa Ban lãnh đạo và Ban giám đốc.
2/ Số tiền chi trả cho các CEO tài năng là vô cùng cao
Thị trường nhân sự cấp cao khan hiếm có thể giải thích cho mức thu nhập khủng của các CEO tài năng, đặc biệt là các công ty hàng đầu ở Mỹ. Để giữ chân và thu hút các nhân tài ít ỏi, đặc biệt là các CEO đóng vai trò quan trọng trong thành công của công ty, Ban lãnh đạo công ty buộc phải nâng mức lương và các khoản thưởng khác. Nên khi công ty sa thải họ vì xảy ra mẫu thuẫn hay vì không thể đáp ứng được các đòi hỏi vô lý thì mức bồi thường sẽ vô cùng cao.
3/ Đánh giá hiệu suất không khách quan
Hội đồng quản trị dễ dàng dung túng cho những hành vi không thể chấp nhận được của CEO hiện tại vì lo không thể tìm được người tài giỏi xứng tầm để thay thế.
4/ Kế hoạch kế thừa là rất quan trọng
Nếu Ban lãnh đạo tin rằng Giám đốc Điều hành đòi hỏi những tố chất đặc biệt và hiếm gặp. Việc xác định những ứng cử viên tiềm năng đáp ứng về chức năng, chuyên môn, kinh nghiệm quản lý kết hợp với năng lực lãnh đạo và phù hợp về văn hóa là rất khó khăn, nhưng đó cũng chính là mấu chốt quan trọng để xây dựng kế hoạch kế thừa.
5/ Việc phát triển các ứng cử viên nội bộ phát triển thì hiệu quả hơn
Các nhà điều hành nội bộ là một nguồn nhân lực tiềm năng cho các công ty khi nói đến câu chuyện kế nhiệm. Với sự quen thuộc cách làm việc và văn hóa công ty, quá trình phát triển bản thân đã được nhìn nhận, sẽ hữu hiệu hơn nếu công ty có những kế hoạch đào tạo bài bản các ứng viên tài năng nội bộ để chuẩn bị tốt nhất cho thế hệ lãnh đạo kế thừa.
Song song đó, kết quả của khảo sát này cũng là lời cảnh báo cho các nhận định trước đây của Ban lãnh đạo cáo công ty về CEO của mình; từ đó có thể đưa ra các quyết định chắc chắn hơn về việc trả lương, phát triển nhân tài và lập kế hoạch kế nhiệm.
Nguồn Havard Bussiness Review
