Chiến lược Đại dương xanh là gì? Phân biệt Đại dương đỏ

Ngày nay, doanh nghiệp đang phải chịu áp lực rất lớn trước các mô hình kinh doanh hiện đại cũng như nhiều đối thủ mới. Liệu doanh nghiệp nên tiếp tục nâng cao sức cạnh tranh trong "đại dương đỏ” hay cần khai phá, tìm kiếm cơ hội ở "đại dương xanh"?

Chiến lược Đại Dương Xanh là gì?

Trong tác phẩm Chiến lược đại dương xanh, W.Chan Kim và Renee Mauborgne đã mô tả chiến lược "đại dương xanh" là những khoảng trống thị trường không có sự cạnh tranh hoặc cạnh tranh không đáng kể. Các doanh nghiệp áp dụng chiến lược này tìm kiếm những thị trường mới, đưa ra các sản phẩm và dịch vụ độc đáo, khác biệt với những gì đang có trên thị trường, từ đó tạo ra một không gian riêng biệt, không bị canh tranh với các đối thủ cùng ngành. Điều này giúp doanh nghiệp đạt được sự phát triển và thành công bền vững, đồng thời giúp tăng cường giá trị cho khách hàng và cộng đồng.

Đặc điểm của chiến lược đại dương xanh:

• Tập trung vào khách hàng: Chiến lược này đặt khách hàng làm trung tâm, đưa ra các sản phẩm và dịch vụ độc đáo, khác biệt và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

• Tạo ra không gian riêng biệt: Tìm kiếm những khoảng trống thị trường mới, không có sự cạnh tranh hoặc cạnh tranh không đáng kể, đưa ra các sản phẩm và dịch vụ khác biệt để tạo ra một không gian riêng biệt, không bị canh tranh với các đối thủ cùng ngành.

• Giảm thiểu chi phí: Tập trung vào các yếu tố quan trọng, giảm thiểu các yếu tố không cần thiết để giảm thiểu chi phí.

• Tạo ra giá trị mới: Tạo ra giá trị mới cho khách hàng và cộng đồng bằng cách đưa ra các sản phẩm và dịch vụ mới, độc đáo, giải quyết các vấn đề và nhu cầu mới.

• Tạo ra độc nhất vô nhị: Tạo ra một thương hiệu, một sản phẩm hoặc một dịch vụ độc nhất vô nhị trên thị trường, tạo ra một tầm nhìn dài hạn cho doanh nghiệp.

• Tăng cường sự khác biệt: Tăng cường sự khác biệt và giá trị của sản phẩm và dịch vụ, đưa ra các giải pháp bền vững và đảm bảo hoạt động của doanh nghiệp không gây tác động tiêu cực đến môi trường đại dương.

Chiến lược Đại Dương Đỏ là gì?

Chiến lược "Đại dương đỏ" là những thị trường truyền thống đã bão hòa, đã có sự canh tranh khốc liệt và khai thác kỹ lưỡng. Các doanh nghiệp trong môi trường này phải cạnh tranh với những đối thủ mạnh, quy luật đã được thiết lập rõ ràng, thị phần đã bị chia sẻ và khó có thể mở rộng thêm.

Điều này khiến cho việc tìm kiếm những khoảng trống thị trường mới trở nên khó khăn hơn và đòi hỏi sự sáng tạo cao hơn từ các doanh nghiệp. Sự cạnh tranh trong môi trường này cực kỳ gay gắt, tuy nhiên vẫn có thể tạo ra lợi nhuận nếu các doanh nghiệp tìm ra cách để đáp ứng nhu cầu khách hàng tốt hơn và cải thiện sản phẩm và dịch vụ của mình để trở nên khác biệt và thu hút hơn so với đối thủ cạnh tranh.

Đặc điểm của chiến lược đại dương đỏ:

• Canh tranh khốc liệt: Môi trường đại dương đỏ đã được khai thác kỹ lưỡng, có nhiều đối thủ cạnh tranh và các quy luật đã được thiết lập rõ ràng, do đó sự canh tranh trở nên khốc liệt hơn.

• Thị phần bão hòa: Thị phần trên thị trường đã được phân chia sẵn và khó có thể mở rộng thêm, làm cho việc tìm kiếm những cơ hội mới trở nên khó khăn.

• Giá cả cạnh tranh: Giá cả trên thị trường cạnh tranh thường rất thấp, làm cho lợi nhuận của doanh nghiệp giảm sút và thậm chí có thể gây thiệt hại cho doanh nghiệp.

• Sản phẩm và dịch vụ tương đồng: Sản phẩm và dịch vụ giữa các đối thủ cạnh tranh trên thị trường thường rất tương đồng và khó có thể phân biệt.

• Đầu tư kinh phí lớn: Để cạnh tranh trên thị trường này, các doanh nghiệp thường phải đầu tư kinh phí lớn để nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới, quảng cáo và tiếp cận khách hàng.

• Hạn chế sáng tạo: Do sự canh tranh khốc liệt và quy luật đã được thiết lập rõ ràng, doanh nghiệp khó có thể đưa ra sản phẩm và dịch vụ mới, sáng tạo để thu hút khách hàng và tạo ra lợi nhuận cao.

Phân biệt Chiến lược Đại Dương Xanh và Đại Dương Đỏ

Dưới đây là một số khác biệt giữa chiến lược Đại dương xanh (Blue Ocean Strategy) và chiến lược đại dương đỏ (Red Ocean Strategy):

Hãy cùng xem xét các khác biệt trên một cách cụ thể hơn:

Tập trung vào các khách hàng hiện tại - Tập trung vào đối tượng không phải là khách hàng. Trong hầu hết các nền công nghiệp, hầu như các doanh nghiệp hiếm khi nỗ lực thu hút khách hàng mới mà chỉ tập trung vào các khách hàng hiện tại. Trong Đại dương xanh, ta sẽ chứng kiến sự cố gắng tăng quy mô ngành công nghiệp bằng việc thu hút những khách hàng mới toanh, những người chưa từng sử dụng sản phẩm trong ngành mới này.

Cạnh tranh trong các thị trường hiện tại - Tạo ra thị trường không cạnh tranh để phục vụ. Nghe có vẻ rất thú vị nhưng làm thế nào để đạt được điều đó? Thị trường hiện tại nghĩa là tất cả các khách hàng đang giao dịch trong ngành công nghiệp lúc này, họ có thể đang giao dịch với công ty của bạn, hoặc là đối thủ cạnh tranh của bạn. Nếu một ai đó dành được một khách hàng, thì sẽ có người mất đi một khách hàng. Tức là mối quan hệ cạnh tranh đang trong tình trạng thắng – thua.

Còn trong các thị trường không có cạnh tranh, chỉ có một người chiến thắng, đó là bạn. Ít hoặc không có đối thủ cạnh tranh bởi vì không ai biết về nó, hoặc không ai biết cách làm thế nào để xâm nhập thị trường. Dĩ nhiên họ sẽ cố gắng nhưng nếu bạn thực hiện mọi thứ theo chiến lược đúng đắn, thì họ sẽ khó có thể đuổi kịp trong thời gian ngắn.

Đánh bại sự cạnh tranh - Khiến cạnh tranh không còn liên quan. Cạnh tranh trở thành một khái niệm lùi vào dĩ vãng bởi các đối thủ không thể sao chép các ý tưởng và biến chúng trở thành những câu chuyện thành công lần nữa. Hãy nhớ rằng, ý tưởng cốt lõi của Chiến lược Đại dương xanh là tạo ra giá trị cao ở mức chi phí thấp. Những đối thủ cạnh tranh tiềm tàng có khả năng sẽ gục ngã trên hành trình chạy đua với bạn.

Khai thác các nhu cầu hiện tại - Tạo ra và nắm giữ nhu cầu mới. Bạn cung cấp những giá trị khác hữu ích đến mức thu hút được các khách hàng trước đó chưa bao giờ có ý định sử dụng sản phẩm của công ty. Ví dụ như trò chơi Wii của Nintendo lôi cuốn các gia đình và những người lớn tuổi. Rượu yellowtail thu hút cả những người chỉ uống bia. Hãng hàng không Southwest lôi cuốn cả những người thích du lịch bằng xe ô tô.

Thực hiện cân bằng giá trị và chi phí - Phá vỡ cân bằng giá trị và chi phí. Trước đây người ta thường cho rằng không thể đạt được cùng lúc cả hai mục tiêu “tạo ra giá trị cao” và “chi phí thấp”. Chiến lược Đại dương xanh đã phá vỡ khái niệm đó và khẳng định rằng bạn có những công cụ để đạt được hai mục tiêu đó cùng lúc. Thật ra, nếu không phá vỡ được cân bằng giá trị và chi phí thì các đối thủ cạnh tranh sẽ dễ dàng sao chép những gì bạn đang làm và đại dương một lần sẽ chìm ngập trong màu đỏ khốc liệt.

Liên kết toàn hệ thống các hoạt động của công ty với lựa chọn chiến lược giữa khác biệt hoá HOẶC chi phí thấp - Liên kết toàn hệ thống hoạt động của công ty để theo đuổi chiến lược khác biệt hoá VÀ chi phí thấp. Tổ chức phải nghiên cứu mọi ngóc ngách của các quy trình vận hành để cắt giảm những chi phí không cần thiết. Toàn bộ tổ chức phải thống nhất rằng: Bất cứ thứ gì không tạo ra hoặc đóng góp ít giá trị sẽ bị loại bỏ hay cắt giảm. Đó là cách hiệu quả nhất để điều hành một tổ chức dù trong đại dương xanh hay đỏ.