Các doanh nghiệp có tầm hoạt động toàn cầu là nền tảng cốt lõi của các quốc gia toàn cầu. Câu hỏi đặt ra: nhà lãnh đạo hiện đại cần trang bị những kỹ năng đặc biệt nào?
Kỹ năng lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường làm việc tích cực và đạt được thành công bền vững cho tổ chức.
Kỹ năng lãnh đạo là gì?
Kỹ năng lãnh đạo là một tập hợp các khả năng, đặc điểm và hành vi mà một người lãnh đạo sử dụng để tạo ra sự ảnh hưởng, hướng dẫn và định hình hành vi của nhóm hoặc tổ chức để đạt được mục tiêu chung. Kỹ năng lãnh đạo không chỉ giới hạn cho người ở vị trí lãnh đạo chính thức mà có thể áp dụng cho bất kỳ người nào trong tổ chức hoặc cuộc sống hàng ngày.
Mục tiêu của kỹ năng lãnh đạo là giúp người lãnh đạo đạt được các mục tiêu chung của tổ chức, nhóm hoặc cá nhân. Cụ thể, kỹ năng lãnh đạo giúp người lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ sau:
-
Định hướng và truyền cảm hứng cho mọi người: Người lãnh đạo cần có khả năng định hướng và truyền cảm hứng cho mọi người để họ cùng chung tay thực hiện các mục tiêu chung.
-
Tạo động lực và phát triển đội ngũ: Người lãnh đạo cần có khả năng tạo động lực và phát triển đội ngũ để mọi người phát huy hết khả năng của mình.
-
Giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định: Người lãnh đạo cần có khả năng giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định một cách nhanh chóng và hiệu quả.
-
Quản lý thời gian và hiệu quả công việc: Người lãnh đạo cần có khả năng quản lý thời gian và hiệu quả công việc để đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ đúng thời hạn và đạt chất lượng cao.
-
Xây dựng và duy trì các mối quan hệ: Người lãnh đạo cần có khả năng xây dựng và duy trì các mối quan hệ tốt đẹp với mọi người để tạo sự gắn kết và hợp tác.
Để rèn luyện kỹ năng lãnh đạo, cần có sự nỗ lực và kiên trì của bản thân bằng cách:
- Tham gia các khóa học, hội thảo về kỹ năng lãnh đạo.
- Tự học hỏi, rèn luyện các kỹ năng cần thiết.
- Tham gia các hoạt động lãnh đạo thực tế.
- Lắng nghe ý kiến phản hồi của người khác.
12 Kỹ năng nhà lãnh đạo hiện đại
1. Kỹ năng quản lý sự biến động
Tố chất này bao gồm các khả năng về hoạch định, tổ chức và điều hành doanh nghiệp, và tổ chức công việc cá nhân. Hoạch định là quá trình thiết lập các mục tiêu, xây dựng các chiến lược và kế hoạch để thực hiện các mục tiêu. Trong quá trình này, nhà lãnh đạo phải dự kiến được các khó khăn, trở ngại, những biến động của môi trường kinh doanh và có những kế hoạch dự phòng.
Người lãnh đạo có tầm vóc luôn trăn trở về con đường phát triển của doanh nghiệp với câu hỏi chính: “Doanh nghiệp trong 5, 10 và 20 năm tới sẽ như thế nào?”.
Xu thế toàn cầu hóa có ảnh hưởng rất mạnh đến câu hỏi này. Không còn giới hạn câu trả lời trong phạm vi một ngành và một quốc gia, mà đã đến lúc phải định vị nó trong bối cảnh cạnh tranh và hợp tác toàn cầu.
2. Kỹ năng truyền cảm hứng và trao quyền
Một nhà lãnh đạo tốt phải dám nhận trách nhiệm, đương đầu với những thử thách và chấp nhận thay đổi. Họ phải biết động viên nhân viên của mình bằng cách tạo ra môi trường làm việc tốt. Khen và phê bình đúng lúc, đúng mức có tác dụng động viên rất cao.
Huấn luyện & phát triển cũng như phân quyền cho nhân viên cũng là các kỹ năng quan trọng của một nhà lãnh đạo. Nhà lãnh đạo giỏi phải có các cộng sự giỏi để biến các kế hoạch của họ thành hiện thực.
3. Kỹ năng ứng xử và giao tiếp
Điều này đòi hỏi sự tinh tế, linh hoạt và kiến thức cũng như kinh nghiệm xã hội của nhà quản lý. Mục tiêu của việc này là nâng cao sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau trên cơ sở nhận diện, công nhận các giá trị và nhu cầu của các đối tượng giao tiếp. Công nhận và chia sẻ các giá trị, thành tựu của người khác hoàn toàn không phải là việc đơn giản dù giá trị đó là của cấp dưới hay đồng nghiệp, hoặc cấp trên. Đây là cơ sở quan trọng của kỹ năng giao tiếp, xử lý mâu thuẫn và thương lượng.
>> Tham khảo: Khóa học giao tiếp hiệu quả tại Học Viện Quản Lý PACE
4. Kỹ năng kiểm soát cảm xúc
Kỹ năng lãnh đạo đòi hỏi khả năng thúc đẩy, hướng dẫn và tạo động lực cho nhóm làm việc. Để làm được điều này, người lãnh đạo cần có khả năng kiểm soát và quản lý cảm xúc của chính mình cũng như các thành viên trong đội ngũ. Kỹ năng kiểm soát cảm xúc giúp người lãnh đạo giữ được sự bình tĩnh và tập trung trong các tình huống căng thẳng, tránh tác động tiêu cực lên nhóm và giữ cho quá trình làm việc diễn ra một cách suôn sẻ hiệu quả và chuyên nghiệp.
Song song đó, khả năng kiểm soát cảm xúc cũng giúp người lãnh đạo thể hiện sự tự tin, ổn định trong quyết định và hành động của mình. Tạo ra niềm tin, động lực cho nhóm, góp phần xây dựng một môi trường làm việc tích cực và đáng tin cậy. Việc thể hiện sự thông cảm, tôn trọng với những cảm xúc này tạo ra sự gắn kết, hiệu quả trong quá trình làm việc nhóm.
5. Kỹ năng giải quyết vấn đềTrong môi trường kinh doanh luôn thay đổi và đầy thách thức, các nhà lãnh đạo cần có khả năng xác định và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả để đảm bảo thành công của tổ chức.
Kỹ năng giải quyết vấn đề là khả năng xác định, phân tích và giải quyết hiệu quả các vấn đề gặp phải trong công việc. Người có kỹ năng giải quyết vấn đề tốt thường có khả năng tư duy logic, thu thập thông tin, phân tích các yếu tố liên quan và đưa ra các giải pháp sáng tạo, hiệu quả. Kỹ năng này còn bao gồm khả năng quản lý rủi ro, định hình vấn đề, lựa chọn phương pháp giải quyết và đánh giá kết quả.
6. Kỹ năng đàm phán
Kỹ năng đàm phán tốt là một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà một nhà lãnh đạo xuất sắc cần có. Đàm phán là một quá trình giao tiếp và thuyết phục nhằm đạt được thỏa thuận có lợi cho cả hai bên. Trong công việc, các nhà lãnh đạo thường xuyên phải đàm phán với nhiều đối tượng khác nhau như khách hàng, đối tác, nhà cung cấp, nhân viên,... Đàm phán đòi hỏi khả năng hiểu và đáp ứng các mục tiêu, quan điểm và lợi ích của các bên liên quan.
Kỹ năng đàm phán bao gồm khả năng lắng nghe, tư duy sáng tạo, kiểm soát cảm xúc, phân tích vấn đề, đưa ra giải pháp thuyết phục. Một nhà lãnh đạo có khả năng đàm phán tốt cũng biết cân nhắc các yếu tố như tương lai, mối quan hệ và sự công bằng trong quá trình đàm phán. Kỹ năng này giúp nhà lãnh đạo xây dựng được mối quan hệ tốt với nhân viên, đối tác và các bên liên quan, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để đạt được mục tiêu của mình.
7. Kỹ năng lắng nghe
Lắng nghe hiệu quả giúp nhà lãnh đạo hiểu rõ hơn về ý kiến, quan điểm và nhu cầu của các thành viên trong tổ chức. Xây dựng một môi trường làm việc tích cực, tạo sự đồng lòng và tăng cường tinh thần đồng đội. Bằng cách lắng nghe, nhà lãnh đạo cũng có thể nhận biết được các vấn đề, thách thức và cơ hội tiềm năng, từ đó đưa ra các quyết định thông minh và sự hỗ trợ phù hợp.
8. Kỹ năng ra quyết định
Kỹ năng ra quyết định là một yếu tố quan trọng trong việc điều hành và quản lý một tổ chức hoặc một nhóm. Nhà lãnh đạo phải đưa ra quyết định trong nhiều tình huống khác nhau, từ những vấn đề nhỏ hàng ngày đến những quyết định lớn quy mô chiến lược.
Kỹ năng ra quyết định bao gồm khả năng thu thập thông tin, phân tích tình huống, đánh giá các lựa chọn có sẵn và chọn ra phương án tốt nhất dựa trên mục tiêu, nguyên tắc của tổ chức. Một nhà lãnh đạo giỏi cũng cần có khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng và chắc chắn trong các tình huống khẩn cấp.
Tuy nhiên, quyết định không phải lúc nào cũng đơn giản và rõ ràng. Nhà lãnh đạo giỏi cũng nên có khả năng đối mặt với sự không chắc chắn và rủi ro, có thể quản lý được các tình huống phức tạp, mâu thuẫn. Đồng thời, biết lắng nghe ý kiến của những người khác và tham khảo ý kiến chuyên gia để đưa ra quyết định thông minh và hiệu quả hơn.
9. Kỹ năng truyền thông
Gửi và nhận thông tin rõ ràng, chính xác, đầy đủ và hiệu quả là yêu cầu của kỹ năng này. Nói, thuyết phục và trình bày hiện nay được coi là kỹ năng truyền thông quan trọng bậc nhất của một nhà lãnh đạo. Có ý tưởng nhưng không thuyết phục được người khác tin và làm theo thì chắc chắn sẽ thất bại. Mô hình các nhà lãnh đạo “lẳng lặng mà làm” không còn chỗ đứng vì “im lặng là vàng nhưng lời nói đúng lúc là kim cương”.
Một điểm yếu mà nhiều nhà lãnh đạo hay mắc phải là không biết lắng nghe. Nghe và chấp nhận sự khác biệt là yếu tố quan trọng của phát triển.
10. Kỹ năng tự động viên
Tự động viên là một kỹ năng rất cần thiết để luôn có tinh thần lạc quan và có cái nhìn tích cực đối với công việc của mình. Đừng chờ sự công nhận và động viên từ người khác, chính chúng ta phải là người đầu tiên nhìn thấy những điểm mạnh, những đóng góp, thành công của mình dù đó là những thành công nhỏ nhất.
Đôi khi thước đo quan trọng nhất chính là so với chính mình, mình đã làm tốt hết mức của mình chưa, mình đã thực lòng với mọi người chưa? Nếu câu trả lời là có, chúng ta có thể tự tin và đi tiếp con đường của mình.
Nhà lãnh đạo thành đạt luôn là người có những tiêu chuẩn cao và quyết tâm theo đuổi chúng, nhưng nếu chưa đạt được thì cũng không bi quan.
11. Kiến thức chuyên môn/nghề nghiệp
Có hai khối kiến thức mà mỗi nhà lãnh đạo cần phải có. Một là kiến thức/ kỹ năng chuyên môn cụ thể về nghề nghiệp. Hai là kiến thức tổng quát về doanh nghiệp, ngành, các hoạt động liên quan, kiến thức về môi trường kinh doanh, pháp lý, chính trị, kinh tế và xã hội, các kiến thức về môi trường kinh doanh quốc tế và các xu hướng phát triển chủ đạo. Cần lưu ý kiến thức là khái niệm động, nó luôn thay đổi, do đó nhà quản lý phải liên tục cập nhật và chủ động trong tích lũy kiến thức.
“Học tập suốt đời” đã trở thành một phẩm chất quan trọng của mỗi nhà lãnh đạo. Học tập không nhất thiết từ nhà trường mà có thể từ tất cả mọi nơi như tự học, học từ bạn bè, học từ kinh nghiệm, học từ các khóa huấn luyện ngắn hạn...
>> Tham khảo: TOP các khóa học dành cho Lãnh đạo
12. Kỹ năng xử lý thông tin và năng lực tư duy
Tiếp nhận và xử lý thông tin một cách hiệu quả để có thể tư duy được những quyết định chính xác. Có bốn thành phần chính:
-
Đầu tiên là kỹ năng phân tích vấn đề và ra quyết định.
-
Thứ hai là kỹ năng phân tích tài chính và định lượng. Các nhà lãnh đạo phải đọc hiểu được các con số tài chính và có khả năng phân tích các con số này để phục vụ quá trình quản lý
-
Thứ ba là nhà lãnh đạo phải có khả năng phát triển và sáng tạo các phương pháp giải quyết vấn đề mới cho chính mình và doanh nghiệp. Sáng tạo là phẩm chất quan trọng, nhưng nó không tự nhiên đến mà là kết quả của một quá trình học hỏi, quan sát và tư duy liên tục.
-
Thứ tư là khả năng xử lý các chi tiết. Thông tin rất nhiều và đa dạng, để xử lý hiệu quả nhà lãnh đạo phải biết chọn lọc các thông tin quan trọng, giữ được các khuynh hướng chính nhưng không mất đi các chi tiết cần thiết.
Tham khảo:
