Giám đốc điều hành là vị trí chủ chốt chịu trách nhiệm về thành công hay thất bại cuối cùng của một tổ chức. Việt Nam hiện đang rất thiếu các giám đốc điều hành chuyên nghiệp, một trong những nguyên nhân chính là nhiều người vẫn chưa có những hình dung cụ thể về vai trò, nhiệm vụ và kỹ năng cần có của “nhân vật” này để phấn đấu đạt đến.
Giám đốc điều hành là gì?
Giám đốc điều hành (CEO - Chief Executive Officer) là người quản lý cấp cao nhất điều hành hoạt động công ty, tập đoàn. Đây là người chịu trách nhiệm về việc tăng trưởng, vận hành và thiết lập mục tiêu cho tổ chức. CEO cũng đóng vai trò là gương mặt đại diện cho doanh nghiệp trong các hoạt động truyền thông.
Công việc của giám đốc điều hành đòi hỏi người đó phải chịu trách nhiệm về những thăng trầm của doanh nghiệp, vạch ra những định hướng đúng đắn cho tổ chức. Có thể thấy, CEO chính là trung gian kết nối giữa HĐQT và tất cả các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Các CEO phải sở hữu kỹ năng giao tiếp tốt, sự nhạy bén trong lãnh đạo và niềm đam mê vô song đối với tổ chức và con người của tổ chức.
Vai trò của giám đốc điều hành
Vai trò của giám đốc điều hành có thể thay đổi tùy thuộc vào quy mô, văn hóa, cấu trúc và sản phẩm của công ty. Nhìn chung, vai trò của một CEO sẽ bao gồm:
- Dẫn dắt hướng đi của doanh nghiệp, xác định phương hướng, truyền đạt tầm nhìn và cảm hứng cho tổ chức có những thay đổi cần thiết để hướng tới tương lai.
- Thực hiện chiến lược, giám sát hoạt động, đánh giá tiến độ để đáp ứng kỳ vọng, cải thiện tăng trưởng tài chính cho doanh nghiệp.
- Xem xét các cơ hội, tìm cách nâng cao giá trị của cổ đông. Khám phá và thực hiện các thương vụ mua lại nhằm thúc đẩy giá trị cho doanh nghiệp.
- CEO nhận báo cáo từ các phòng ban để dự báo chi phí trong tương lai và nắm bắt được tình hình tài chính thực tế của doanh nghiệp.
- Tham gia vào các sự kiện liên quan đến ngành để nâng cao kỹ năng lãnh đạo của CEO, danh tiếng và tiềm năng thành công cho công ty.
Mô tả công việc của giám đốc điều hành
Hoạch định chiến lược
Công việc của giám đốc điều hành đầu tiên phải kể đến hoạch định chiến lược, xây dựng các nội dung cụ thể cho doanh nghiệp như mục tiêu, tầm nhìn, sứ mệnh, chiến lược, văn hoá…
Để làm được điều này, CEO cần phối hợp, điều hành với các phòng ban thống nhất mục tiêu, chỉ tiêu cho từng bộ phận. CEO đồng thời cũng chủ động đề xuất các biện pháp hữu ích, quản lý và nâng cao hiệu suất cho công ty.
Quản trị hoạt động của doanh nghiệp
Giám đốc điều hành có nhiệm vụ quản trị hoạt động của từng phòng ban, bộ phận. Công việc này nhằm giúp CEO điều phối nguồn lực để đạt được tối ưu các mục tiêu.
Để đạt được kết quả tốt, CEO cần có một quy trình giám sát phù hợp nhằm đối phó với những vấn đề không mong muốn phát sinh.
Quản lý mảng kinh doanh - Marketing
Giám đốc điều hành cần quản lý mảng kinh doanh - Marketing của tổ chức. Đối với hoạt động Marketing:
- Tham gia lên kế hoạch, các mục tiêu Marketing ngắn và dài hạn cho doanh nghiệp, thực hiện giám sát và đánh giá định kỳ các kênh đã triển khai.
- Chỉ đạo và thực hiện kế hoạch Marketing nhằm đẩy mạnh thương hiệu, nâng cao vị thế doanh nghiệp trên thị trường.
- Chịu trách nhiệm cuối cùng về lợi nhuận, sự tăng trưởng, phát triển của doanh nghiệp.
Đối với hoạt động kinh doanh:
- Vạch ra phương hướng phát triển các kênh bán hàng cho doanh nghiệp.
- Thiết lập, mở rộng và duy trì mối quan hệ đối nội, đối ngoại cần thiết để thúc đẩy quá trình kinh doanh.
Công tác tài chính
CEO phân tích và xây dựng ngân sách, chi phí hợp lý cho các hoạt động, giám sát và đánh giá xem chi phí đó có hợp lý không để đề xuất các phương án giải quyết phù hợp.
Nhân sự
CEO có thể thu hút nhân tài về cho tổ chức, việc này góp phần xây dựng nên một nguồn nhân lực tiềm năng. CEO có thể không phải là người trực tiếp tuyển dụng nhân sự, nhưng cần nắm bắt và chịu trách nhiệm phê duyệt các vấn đề liên quan đến nhân sự như đào tạo, mức lương, khen thưởng…
Kiểm soát các vấn đề nội bộ
CEO theo dõi các hoạt động trong công ty, tổ chức và xây dựng hệ thống nguồn nhân lực cốt lõi để thực hiện kiểm soát nội bộ.
Đo lường, đánh giá, báo cáo
Giám đốc điều hành cần đo lường, đánh giá và thực hiện báo cáo các nhiệm vụ chi tiết theo tuần, tháng, quý với Ban điều hành theo quy định của công ty. Bản mô tả công việc chuẩn cần trích dẫn và phải phụ thuộc vào bản chức năng nhiệm vụ của mỗi phòng ban liên quan.
Quyền hạn của giám đốc điều hành trong doanh nghiệp
Quyền hạn của giám đốc điều hành sẽ khác nhau tùy thuộc vào quy mô và cấu trúc của tổ chức, cũng như các trách nhiệm cụ thể được nêu trong mô tả công việc và quy định của công ty.
CEO là vị trí quản lý cấp cao nhất trong hoạt động công ty, họ có quyền hạn quyết định các vấn đề liên quan đến công việc kinh doanh hằng ngày, đầu tư, quản lý nhân sự, cố vấn cho chủ doanh nghiệp (chủ tịch)...
Đồng thời, giám đốc điều hành cũng có quyền quyết định tuyển dụng hoặc thay đổi vị trí công tác đối với nhân viên dưới quyền, không thuộc thẩm quyền của Hội đồng quản trị.
Trách nhiệm của giám đốc điều hành
Giám đốc điều hành đại điện cho bộ mặt của doanh nghiệp, họ cũng là người quyết định tương lai cho tổ chức. Mỗi doanh nghiệp có một quy mô và cách thức hoạt động khác nhau, nhưng nhìn chung, trách nhiệm của CEO sẽ bao gồm:
Xác định chiến lược dài hạn
Nếu chỉ đưa ra các chiến lược chung chung, không rõ ràng, đội ngũ nhân sự sẽ không xác định được mục tiêu và trách nhiệm của họ. Do đó, việc xác định chiến lược dài hạn là trách nhiệm quan trọng nhất của giám đốc điều hành.
CEO cần hệ thống lại tầm nhìn, phát triển chiến lược một cách nhất quán, truyền đạt cụ thể, chi tiết để đội ngũ nhân viên hiểu rõ và làm theo.
Làm gương cho nhân viên
CEO là tấm gương để các nhân viên noi theo trong doanh nghiệp. Do đó, hành động, lời nói, phong thái làm việc, lối sống cần được duy trì đúng chuẩn mực. Nói cách khác, họ phải trở thành người mà họ muốn thấy được ở nhân viên của mình.
Chịu trách nhiệm về kết quả
Hiệu suất, kết quả chính là bằng chứng rõ ràng nhất về khả năng lãnh đạo của một giám đốc điều hành. Do đó, việc chịu mọi trách nhiệm trong kinh doanh, hoạt động là lẽ đương nhiên với vị trí CEO.
Họ cần kiểm soát hiệu quả các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đảm bảo truyền đạt rõ ràng các mục tiêu, phương hướng phát triển cho đội ngũ nhân sự. Có như vậy mới đảm bảo được hiệu suất tối ưu trong hoạt động của doanh nghiệp.
Xây dựng, cân bằng nguồn lực
Trách nhiệm quan trọng của giám đốc điều hành là xây dựng, cân bằng nguồn lực và tài chính. Trước các vấn đề về ngân sách, nguồn nhân lực thay đổi liên tục theo từng hoàn cảnh và môi trường kinh doanh, các CEO cần nắm bắt, thấu rõ mọi chiến lược mình đã đặt ra, hiểu sâu các khía cạnh liên quan của doanh nghiệp để gánh vác được trọng trách này.
Kỹ năng cần có của giám đốc điều hành
Học vấn, chuyên môn
Không bắt buộc phải có bằng cấp để trở thành CEO. Trong nhiều trường hợp, kinh nghiệm và thành tựu trong lĩnh vực kinh doanh có thể quan trọng hơn so với bằng cấp.
Tuy nhiên, việc có bằng cấp đại học hoặc sau đại học trong các chuyên ngành liên quan đến kinh doanh, như quản trị kinh doanh, tài chính, kế toán, hoặc tiếp thị, có thể giúp xây dựng kiến thức và kỹ năng cần thiết để đạt được vị trí CEO. Ngoài ra, một số công ty có thể yêu cầu vị trí CEO có bằng cấp cao hơn để đáp ứng các yêu cầu của doanh nghiệp.
Quan trọng là CEO phải có kinh nghiệm và thành tựu, cũng như các kỹ năng lãnh đạo, quản lý, phân tích và giải quyết vấn đề. Việc học hỏi và phát triển các kỹ năng này thông qua các khóa đào tạo, chứng chỉ và trải nghiệm thực tế cũng là rất quan trọng để trở thành một CEO thành công.
Đồng thời, khi sự bùng nổ về công nghệ làm thay đổi bản chất của lao động như hiện nay, thì một nhà lãnh đạo không chỉ là một nhà quản trị, mà phải là một chuyên gia có khả năng làm việc với một lượng lớn dữ liệu và có khả năng phân tích chúng. Do đó, trình độ học vấn, chuyên môn giờ đây phải được thể hiện ở nhiều khía cạnh, trong đó có sự bắt kịp xu hướng về công nghệ.
Kỹ năng, phẩm chất
Phẩm chất đạo đức của một giám đốc điều hành có thể có tác động đáng kể đến sự thành công và danh tiếng của một tổ chức. Do đó, một CEO cần sở hữu những phẩm chất sau đây:
- Tính kiên định: Một giám đốc điều hành thực thụ phải có can đảm để đưa ra những quyết định khó khăn cùng một lập trường vững chắc, dám đứng lên bảo vệ cho những gì đúng. Trên thực tế khi làm việc, CEO sẽ gặp phải nhiều quan điểm trái chiều, do đó tính kiên định sẽ giúp xây dựng văn hóa tổ chức tích cực, tạo sự tin tưởng và niềm tin cho các bên liên quan của tổ chức.
- Sự chính trực: CEO chính là tấm gương phản chiếu đạo đức của người lãnh đạo. Do đó, giám đốc điều hành cần kiên định, công – tư phân minh với tất cả nhân viên, minh bạch trong tất cả các quyết định đưa ra.
- Giao tiếp: Kỹ năng giao tiếp thể hiện qua ngôn từ ngắn gọn, dễ hiểu, giúp nhân viên nắm rõ những nhiệm vụ mà mình phải làm. Đồng thời, các CEO cũng cần lắng nghe, chia sẻ và thấu hiểu những ý kiến mà cấp dưới đề xuất hay thảo luận.
- Lãnh đạo: Kỹ năng lãnh đạo sẽ giúp CEO biết cách làm thế nào để giải quyết vấn đề, biết cách trao quyền và trách nhiệm cho cấp dưới sao cho hiệu quả. Đồng thời tạo mối quan hệ bền chặt với nhân viên cấp dưới, thúc đẩy tinh thần tự giác, tạo động lực cho họ hoàn thành công việc hiệu quả.
Giám đốc điều hành (CEO) và giám đốc vận hành (COO) khác gì nhau?
Giám đốc điều hành (CEO) | Giám đốc vận hành (COO) |
Vị trí cao nhất trong công ty, CEO có thể báo cáo với hội đồng quản trị, nhà đầu tư hoặc người sáng lập công ty. | Đứng thứ hai trong hệ thống phân cấp và báo cáo các hoạt động với CEO. |
CEO chịu trách nhiệm về hướng đi của công ty. | COO phụ trách cách thức công ty sẽ đạt được mục tiêu đề ra. |
Chịu trách nhiệm về sự thành công hay thất bại của công ty. | Chịu trách nhiệm về việc công ty hoạt động tốt như thế nào. |
Giám sát kế hoạch dài hạn | Giám sát các hoạt đ ộng hàng ngày |
Hoạt động nhiều bên ngoài, hợp tác với các nhà đầu tư, đối tác và các bên liên quan khác. | Hoạt động nhiều ở nội bộ, làm việc với các phòng ban khác nhau. |
Mọi tổ chức đều cần một nhà lãnh đạo để định hướng hoạt động và thiết lập tầm nhìn dài hạn. Vì vậy, doanh nghiệp luôn cần một giám đốc điều hành (CEO). Một CEO sở hữu các kỹ năng lãnh đạo, tư duy chiến lược và chuẩn mực trong các hành vi đạo đức có thể đưa tổ chức đi lên, có chỗ đứng và sự uy tín trên thị trường.
